Монгол улсын алдарт гавьяат уран зохиолч С.Буяннэмэх

Говь түшээ гүний хошуу, одоогийн Дундговь аймгийн Дэлгэрхангай суманд 1902 онд С.Буяннэмэх төржээ. Есөн настайдаа нь түүнийг өвөрлөгч нутгийн Жирмийн чуулганы Тогтох тайж үрчлэн авч, гэрээр монгол, хятад, манж хэл заалгаж, гэрийн боловсролтой болгосон байдаг. Дараа нь Өөртөө засах орны дунд сургуульд орж үндэсний бичиг үсгээс гадна орос, хятад хэлийг үзэж С.Буяннэмэх боловсролоо ахиулсан юм. Мөн манж, хятад хэлээр Дорно дахины сонгодог уран зохиол уншдаг болж, үндэсний хөгжим гаргууд сурсан тухай их зохиолчтой ойр байсан хүмүүс ярьдаг.  1920 онд 18 настайдаа Хиагтад очиж хувьсгалчидтай уулзан, тэдний идэвхтэй гишүүн болох Дамбадоржтой...

Read more »

Их номч Бандида Зава Дамдины мэлмий гийсний 150 жилийн ойнд зориулсан баяр наадмын хөтөлбөр

ИХ НОМЧ БАНДИДА ЗАВА ДАМДИНЫ МЭЛМИЙ ГИЙСНИЙ 150 ЖИЛИЙН ОЙД ЗОРИУЛСАН БАЯР НААДМЫН ХӨТӨЛБӨР 7-р сарын 28-ны өдөр 07.00-09.00 Эрлийз дээд насны морьдын уралдаан 09.00-1100 Шагайн харваа /БТСГ-ын заланд/ 10.00-12.00 Эрлийз дунд насны морьдын уралдаан 11.00-12.30 Шагайн харвааны нээлт 13.00-15.00 Эрлийз дааганы уралдаан 15.00-16.00 Эрлийз дээд, дунд, эрлийз дааганы уралдаанд түрүүлж айрагдсан морьдыг цоллож шагнал гардуулах 16.00-19.00 Баярын хурал, хүндэтгэлийн концерт /ТХДЖТеатрт/ 7-р сарын 29-ны өдөр 07.00-10.00 Азарганы уралдаан 10.00-11.00 Баяр наадмын нээлт 11.00-13.00 Хүчит бөхийн барилдааны 1-ийн даваа 11.00-14.00 Сурын харваа /Сурын...

Read more »

Их номч чойрын хийдийн гэгээтэн Бандида Зава Дамдин

Түшээт хан аймгийн Дайчин бэйсийн хошуу нутагт 1867 онд мэндэлжээ.            Бага наснаасаа нутгийнхаа Цахиуртын жаст сууж лам хувраг болсон ба 17 настайдаа Их хүрээний Гунгаачойлон дацанд сууж олон жил ном үзэж, 1905 онд гавжийн дамжаа барьсан байна. Зава Дамдин ламыг Богд хаант Монгол улсын үед судар ном орчуулах комисст оруулан ажиллуулж байв. 1918 онд төрөлх нутагтаа очиж, Чоён-Одсаллин хийдийг үндэслэн байгуулж, 1937 он гэхэд 20 жилийн дотор Буддын гүн ухаан, анагаах ухаан, одон зурхай зэрэг төрөлжсөн дацангуудтай томоохон хийд болж чадсан.            Ардын засгийн анхны...

Read more »

Урлагийн гавъяат зүтгэлтэн, Ардын зураач Цэрэнжавын Доржпалам

Цэрэнжавын ДОРЖПАЛАМ /1923/. Дундговь аймгийн Дэлгэрхангай сум. УДТ-ын Ерөнхий зураач байхдаа Урлагийн гавьяат зүтгэлтэн /1964-09-01. №153/.УХДТ, УДТ, “Монгол кино” үйлдвэр, УАДБЧ-д насны тэтгэвэрт гартлаа зураачаар ажилласан. С.Гончигсумлаагийн “Ганхуяг”, Ш.Цэрэнгийн “Будамшуу”,  Д.Намдагийн “Шарай голын гурван хаан”, Хамзаагийн “Баян барлаг”, Д.Лувсаншаравын “Шивээ Хиагт” зэрэг олон жүжиг, дуурь, бүжгэн жүжиг, концертын тайз засал, хувцас чимэглэлийг бүтээжээ. “Өвгөн”, “Зураач Гүрдорж” гэх мэт хөрөг, “Д.Сүхбаатарын морин цэрэг” хэмээх уран зураг зэрэг олон бүтээл туурвижээ. ...

Read more »

Урлагийн гавъяат зүтгэлтэн, кино зураглаач Ойдовын Уртнасан

Дундговь аймгийн Дэлгэрхангай сумын нутагт 1929 онд малчин ард Ойдовын гутгаар хүү болон төрж өсжээ.  1937онд сумынхаа бага сургуульд орж 1941онд төгсөөд  Маршал Чойбалсангийн нэрэмжит арван жилийн нэгдүгээр дунд сургуульд шилжин суралцаж 1947 онд 10-р ангиа төгсжээ.       Дарма ахыг нь Уран Сайхны Хүрээлэнгийн дарга байхад нь орлогчоор нь ажиллаж байсан хожмоо цэргийн сурвалжлагч болсон найз Дэчингунгаа нь  О.Уртнасан хүүгийн сонирхлыг гадарлаж Улсын Кино зургийн Хороонд оруулахаар зураглаач Д.Жигжидтэй уулзуулж өгсөн нь О.Уртнасанг алс хэтийн өлзийтэй замд нь оруулсан эхлэл болжээ. 10-р анги төгсөхдөө...

Read more »

Ардын уран зохиолч, Төрийн соёрхол зохиолч Сормууниршийн ДАШДООРОВ

Сормууниршийн Дашдооров  нь Дундговь аймгийн Дэлгэрхангай сумын Шороотын хөх овооны бууц хэмээх газар 1936 оны хулгана жил төрсөн билээ. Дэлгэрхангайд бага, Мандалговьд дунд сургуулийг дүүргэж, Улаанбаатар хотноо багшийн сургуульд суралцаж, багшийн мэргэжил эзэмшээд, хоёр жил сургуулийн багшаар ажиллажээ.        Удалгүй утга зохиолын ажилд шилжин, Монголын зохиолчдын хороонд утга зохиолын ажилтан болж, Москва хотод Горькийн нэрэмжит утга зохиолын дээд сургуулийн дээд курст суралцаж 1969 онд төгссөн.                1971-1980 онд Монгол кино үйлдвэрт ерөнхий редактор, 1980-1982...

Read more »

Хөдөлмөрийн баатар, малчин Жигмэдийн Жагварал (1968)

ЖАГВАРАЛ Жигмэдийн /1909-1978/. Дундговь аймгийн Дэлгэрхангай сум. Дундговь аймгийн Дэлгэрхангай сумын “Шинэ зам” нэгдлийн тууварч малчин байхдаа Монгол Улсын Хөдөлмөрийн баатар /1968-06-13. №143/.      Бага наснаасаа мал маллаж 1937 оноос улсын бэлтгэлийн малыг 37 жил тууварласны сүүлийн 15 жилд тарга хүчний гэрээт даалгаврыг тухайн үеийн жишгээр 5000 шахам хоньтой тэнцэх хэмжээгээр давуулан биелүүлж хөдөлмөрийн гарамгай амжилт гаргажээ.       МАХН-ын XVI их хурал, тэргүүний тууварчдын улсын II зөвлөлгөөнд төлөөлөгчөөр оролцжээ. Сүхбаатарын одон, “Алтан гадас” одон, Ардын хувьсгалын 50, Халхын голын...

Read more »